Karol XVI Gustaw

Data urodzenia: 30.04.1946

Karol XVI Gustaw (szw. Carl XVI Gustaf) - król Szwecji od 15 września 1973 roku. Starożytna nazwa załączenia - Boże miłosierdzie króla Gotów i Wenedów (szw. Med Guds nåde, Sveriges, Götes och Vendes Konung). Przed objęciem tronu - książę koronny, od urodzenia - książę Jämtlandii (szw. Hertig av Jämtland).

Miejsce urodzenia. Wykształcenie. Król Karol XVI urodził się 30 kwietnia 1946 roku w pałacu Haga, w Solnie, w Szwecji. Tytuł urodzenia księcia Karola Gustawa Folke Hubertusa (szw. Carl Gustaf Folke Hubertus) - jedyny syn księcia Gustawa Adolfa, księcia Västerbotten, i księżniczki Sybilli Saksońsko-Kobursko-Gockiej. Miała już cztery córki, z których trzy później wyszły za mąż za osoby spoza królewskiej krwi.

Książę Gustaw Adolf zginął w katastrofie lotniczej niedaleko Kopenhagi 26 stycznia 1947 roku, jeszcze za życia swojego dziadka, Gustawa V, i ojca, przyszłego Gustawa VI. Karol miał wtedy dziewięć miesięcy. Po śmierci Gustawa V i dziadka Karla, Gustawa VI Adolfa, odziedziczył go w 1950 roku, a matka obecnego króla, księżna Sybilla, zmarła w 1972 roku.

Książę Koronny Karol Gustaw ukończył szkołę-internat w Sigtunie, niedaleko Sztokholmu, w 1966 roku.

Następnie przez dwa i pół roku odbywał służbę wojskową w różnych rodzajach sił zbrojnych - w armii, lotnictwie i flocie. Główny nacisk kładł na służbę w flocie i od tego czasu zachował szczególne zainteresowanie morzem.

Po służbie wojskowej książę Koronny przez rok uczestniczył w specjalnym programie edukacyjnym na Uniwersytecie w Uppsali. Program ten obejmował szereg kursów z historii, socjologii, nauk politycznych, prawa podatkowego i ekonomii. Następnie kontynuował naukę ekonomii krajowej na uniwersytecie w Sztokholmie.

Zyskał także międzynarodowe doświadczenie, studiując pracę Stałego Przedstawicielstwa Szwecji przy ONZ w Nowym Jorku, Szwedzkiej Agencji Rozwoju Międzynarodowego (SIDA) w Afryce, spędził czas w banku Handlowym, szwedzkim poselstwie i Izbie Handlowej w Londynie.

Objęcie tronu. Wstępując na tron w 1973 roku, 27-letni (najmłodszy z dynastii Bernadotte) król Karol XVI Gustaw zastąpił swojego 90-letniego dziadka Gustawa VI Adolfa.

Nowa konstytucja Szwecji wszedł czynności w 1974 roku, w okresie panowania Karola Gustawa i formalnie pozbawił nowego króla pewnych prerogatyw, w tym mianowania premiera i statusu Najwyższego Dowódcy Sił Zbrojnych kraju. Król zgodnie z nową konstytucją zaczął pełnić obowiązki tylko reprezentacyjne i ceremonialne. Konstytucja z 1974 roku zachowała króla i jego formalną władzę polityczną, utrzymując go jako głowę państwa, przy jednoczesnym ustanowieniu praktyki ustanowienia parlamentarnej formy rządów w 1917 roku. Król oficjalnie mianował premiera, chociaż w praktyce był prawie zawsze liderem partii większościowej lub koalicji w Riksdagu. Ponadto ustawy uchwalone przez Riksdag nie wymagają podpisu króla, aby wejść w życie prawnie.

On jest głównym przedstawicielem Szwecji i odbywa państwowe wizyty zagraniczne, otwiera coroczną sesję Riksdagu, przeprowadza regularne konsultacje informacyjne z premierem i Radą Ministrów, przewodniczy posiedzeniom Rady Ministrowi Spraw Zagranicznych, a także przyjmuje listy uwierzytelniające obcych ambasadorów w Szwecji. Odrzucił dobrowolnie głosowanie w wyborach parlamentarnych w Szwecji. Zgodnie z przepisami ustawy o formie rządzenia z 1974 roku, która weszła w życie 1 stycznia 1975 roku, Król Karol XVI Gustaw nie zajmuje już stanowiska Najwyższego Dowódcy, ale zachował swoje stopnie a-n-la lux, ponieważ nie ma komendy wojskowej, oprócz swojego sztabu wojskowego w pałacu.

Na całym świecie Karol XVI Gustaw jest najlepiej znany jako prowadzący doroczne Nagrody Nobla. Przyznaje również Nagrodę Muzyczną Polarną. Król posiada honorowe doktoraty Szwedzkiego Uniwersytetu Nauk Rolniczych, Królewskiego Instytutu Technicznego, Szkoly Ekonomicznej w Sztokholmie i Uniwersytetu w Turku, w Finlandii.

Zainteresowania. Jeszcze będąc dzieckiem i aktywnym członkiem organizacji skautów, książę bardzo interesował się przyrodą i lubił spędzać czas na świeżym powietrzu. W 1977 roku został honorowym przewodniczącym Światowej Organizacji Skautów. Bardzo wcześnie zajął stanowczyą pozycję ochrony środowiska, jest też prezydentem szwedzkiego oddziału organizacji 'Światowy Fundusz Przyrody'.

Król lubi sporty wodne, nurkowanie z akwalungiem, jazdę na nartach, kilkakrotnie brał udział w znanym corocznym maratonie narciarskim na 90 kilometrów na cześć króla Gustawa Wasa - 'Vasaloppet' (szw. Vasaloppet).

Rodzina. Podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1972 roku w Monachium Karol poznał Sylvie Renate Sommerlath. 19 czerwca 1976 roku poślubił ją, czyniąc tym samym Sylwię królową Szwecji. W królewskiej parze są trójka dzieci: następczyni korony Wiktoria (ur. 14 lipca 1977), książę Karol Filip (ur. 13 maja 1979), księżniczka Magdalena (ur. 10 czerwca 1982)

Książę Karol Filip od urodzenia do 1 stycznia 1980 roku był koronowanym księciem i następcą szwedzkiego tronu, jednak reforma konstytucyjna z 1979 r. zmieniła porządek dziedziczenia tronu zgodnie z zasadą absolutnego pierworodzenia i uczyniła jego starszą siostrę, księżniczkę Wikturię, jego następczynią.

29.04.2022 r.