Andrej Babiš
Andrej Babiš - czeski przedsiębiorca, biznesmen i polityk słowackiego pochodzenia
Data urodzenia: 02.09.1954
Miejsce urodzenia. Wykształcenie. Andrej Babiš urodził się 2 września 1954 roku w Bratysławie, Czechosłowacja, słowackiego pochodzenia. Jego ojciec, Stefan Babiš, był funkcjonariuszem handlu zagranicznego Komunistycznej Partii Czechosłowacji, dyplomatą, pracował jako doradca handlowy w ONZ oraz reprezentował Czechosłowację na negocjacjach GATT. Matka - Adriana Babiš (z d. Sheibner) (1927-2008) urodziła się w wsi Jasina, która wówczas znajdowała się w Czechosłowacji, obecnie Rejon rachowski, Obwód zakarpacki, Ukraina. W Jasinie mieszkała ze swoją rodziną do zakończenia II wojny światowej.
Po ukończeniu w 1974 roku szkoły średniej w Genewie Babiš studiował na Wydziale Handlu Międzynarodowego Uniwersytetu Ekonomicznego w Bratysławie (1974-1978).
Przedsiębiorczość. W 1985 roku rozpoczął pracę w firmie handlowej Petrimex w Bratysławie, gdzie pracował w Maroku. W 1990 roku został dyrektorem Petrimexu i rozpoczął organizację filii przedsiębiorstwa w Pradze. 25 stycznia 1993 roku praska filia Petrimexu została przemianowana na Agrofert, którym kieruje Babiš. Obecnie jedynym właścicielem holdingu chemiczno-rolniczego Agrofert, który pod jego kierownictwem stał się jednym z największych przedsiębiorstw w Czechach, jest sam Babiš, który obejmuje około 250 firm z Czech, Słowacji, Polski, Węgier, Niemiec i Holandii z około 18 tysiącami pracowników. Ponadto w skład konglomeratu wchodzą takie wpływowe gazety kraju, jak 'Lidové noviny' i 'Mladá fronta Dnes', oraz kilka stacji radiowych.
Na początku 2017 roku wprowadzono tzw. 'ustawę Babiša' o konflikcie interesów, w wyniku której oligarcha musiał przekazać kontrolę nad Agrofert funduszom zaufania, czyli w praktyce swojej rodzinie i najbliższym współpracownikom.
Majątek. Właściciel dużej sieci przedsiębiorstw chemiczno-rolniczych, dwóch dzienników i stacji radiowej. Według informacji magazynu Týden oraz agencji Reuters, z osobistym majątkiem wynoszącym 4-5 miliardów dolarów jest drugim najbogatszym obywatelem kraju. W 2015 roku magazyn Forbes uznał Babiša za 'najbogatszego Słowaka' na świecie oraz oszacował jego majątek na 2,5 miliarda dolarów.
Kariera polityczna. Po ukończeniu studiów w 1978 roku został kandydatem, a w 1980 roku został członkiem Komunistycznej Partii Czechosłowacji. Według słowackiego Instytutu Pamięci Narodowej w latach 1982-1985 był agentem czechosłowackiej Służby Bezpieczeństwa (StB). Babiš zaprzecza, jakoby współpracował z służbami specjalnymi.
Od 2001 roku był bliski Prezydentowi Czech Milošowi Zemanowi.
Od 2011 r. jest założycielem i liderem partii ANO 2011 (skrót od czeskiej nazwy 'Ruch oburzonych obywateli').
Po wyborach parlamentarnych w 2013 roku partia ANO 2011 zdobyła 18,65% głosów i 47 miejsc w 200-osobowej Izbie Poselskiej. W utworzonym po wyborach rządzie Bohuslava Sobotki partia otrzymała 6 stanowisk ministrów, a Andrej Babiš został pierwszym wicepremierem ds. gospodarki oraz ministrem finansów. Został on odwołany z funkcji 24 maja 2017 roku pod zarzutem oszustw podatkowych, korupcji i nielegalnego wpływu na media.
Po wyborach parlamentarnych w 2017 roku partia Andreja Babiša ANO 2011 zajęła pierwsze miejsce, zdobywając 29,64% głosów wyborców oraz 78 miejsc w 200-osobowym parlamencie Czech.
6 grudnia 2017 roku Prezydent Czech Miloš Zeman wyznaczył przywódcę ruchu ANO Andreja Babiša na stanowisko premiera kraju.
16 stycznia 2018 roku parlament Czech wyraził brak zaufania rządowi. Premiera poparło 78 posłów, 116 było przeciwnych, a 6 wstrzymało się od głosu. Kwestia zaufania została podniesiona po inicjatywie samego Babiša, chociaż stanowi to wymaganie konstytucji kraju.
24 stycznia 2018 roku Miloš Zeman przyjął rezygnację rządu pod przewodnictwem Andreja Babiša i polecił ponownie sformować rząd.
11 listopada 2021 roku rząd Czech pod kierownictwem premiera Andreja Babiša podał się do dymisji.
Sprawy karne. Babiš jest obecnie objęty dwoma postępowaniami karnymi prowadzonymi przez policję czeską oraz Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych. Oskarża się go m.in. o wyłudzanie dotacji unijnych dla swojej firmy 'Gniazdo Bociana'.
Media i partie opozycyjne krytykują go jako oligarchę, którego wysokie stanowisko rządowe tworzy konflikt interesów z jego motywacjami komercyjnymi. Z tego powodu był porównywany do Silvio Berlusconiego: na przykład magazyn Foreign Policy określił go mianem 'Babiškoni', na co Babiš groził pozwanie.
Życie osobiste. Babiš jest żonaty po raz drugi i ma dwoje dzieci z pierwszego oraz drugiego małżeństwa.
02.09.2022 roku