Mustafa Dżemilew

Data urodzenia: 13.11.1943

Mustafa Dżemilew – polityk pochodzenia krymskotatarskiego, jeden z przewodników ruchu narodowego Krymskich Tatarów, obrońca praw człowieka, uczestnik ruchu dysydenckiego, więzień polityczny, deputowany ludowy Ukrainy z frakcji Partii Europejskiej Solidarności. Bohater Ukrainy (2023).

Miejsce urodzenia. Wykształcenie. Urodził się w wiosce Ajseres w rejonie Sudaku na Krymie. Jako dziecko został z rodzicami zesłany na Kazachstan. W latach 1962-1965 uczęszczał do Taszkenckiego Instytutu Inżynierów Irrygacji i Melioracji Rolnictwa. Został wykluczony 'za niestosowne zachowanie'.

Kariera. 1959-1961 r. - ślusarz, elektromechanik, Mirczaulański Zakład Naprawy i Mechaniki w Taszkenckiej Obwodzie.

Wszystkie powiązane materiały

• Zełenski nadał tytuł Bohatera Ukrainy liderowi narodu krymskotatarskiego DżemilewowiAktualności
• Rosja odmawia rozmów, więc Krym trzeba wyzwolić siłą – DżemilewAktualności
• Turcja dwukrotnie proponowała Kremlowi ewakuację obrońców Mariupola przez Berdiańsk – DżemilewAktualności

1961 r. - współzałożyciel, kierownik oddziału Związku Młodzieży Krymskich Tatarów w Taszkencie.

1969 r. - współzałożyciel Grupy Inicjatywnej Obrony Praw Człowieka.

W latach 1966-1983 był aresztowany sześciokrotnie. Ma siedem skaz mienia, spędził 15 lat w więzieniu za 'propagowanie poglądów zniesławiających radziecki porządek'. W latach 1975-1976 odbył 303-dniowy strajk głodowy w omskim więzieniu. Wypuszczony w 1986 roku.

1983 r. - założyciel-redaktor nielegalnego Biuletynu Informacyjnego Grupy Inicjatywnej Krymskich Tatarów im. Musy Mamuta.

W 1987 roku przeprowadził się do Bahtczysaraju.

1987-1989 r. - kierownik Centralnej Grupy Inicjatywnej Narodowego Ruchu Krymskich Tatarów.

1989-1991 r. - przewodniczący Organizacji Narodowego Ruchu Krymskich Tatarów.

Od 1991 roku - przewodniczący Majilisu Narodu Krymskich Tatarów, prezydent Fundacji 'Krym'. Od listopada 2013 r. przewodniczącym Majilisu jest Refat Czubarow.

Od 1999 roku - przewodniczący Rady Przedstawicieli Narodu Krymskich Tatarów.

1998-2007 r. - deputowany ludowy Ukrainy III-V kadencji. W parlamencie III kadencji należał do frakcji Ruchu Ludowego Ukrainy. W Radzie Najwyższej IV kadencji początkowo był w frakcji Nasza Ukraina, a następnie powrócił do Ruchu Ludowego Ukrainy. W parlamencie V kadencji należał do frakcji Nasza Ukraina.

2007-2012 r. - deputowany ludowy Ukrainy VI kadencji z bloku Nasza Ukraina - Ludowa Samoobrona (nr 27 na liście wyborczej). Przewodniczący podkomitetu ds. rdzennych ludów, mniejszości narodowych, grup etnicznych, zesłańców i mniejszości narodowych komitetu Rady Najwyższej ds. praw człowieka, mniejszości narodowych i stosunków międzynarodowych.

Od grudnia 2012 r. - deputowany ludowy Ukrainy VII kadencji, do parlamentu wprowadzony z listy partii Batkiwczyna pod nr 12. Członek komitetu Rady Najwyższej ds. praw człowieka, mniejszości narodowych i stosunków między narodowych.

Przez wszystkie kadencje pozostaje bezpartyjny.

Od 20 sierpnia 2014 do maja 2019 roku - pełnomocnik prezydenta Ukrainy ds. spraw narodu krymskotatarskiego.

Od listopada 2014 roku do sierpnia 2019 r. - deputowany ludowy Ukrainy VIII kadencji.

Uczestniczył w przedterminowych wyborach parlamentarnych 2019 roku z ramienia partii Europejska Solidarność, nr6 na liście partyjnej. Od sierpnia 2019 roku - deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy IX kadencji z ramienia partii Europejska Solidarność.

Nagrody. Doktor honoris causa prawa Uniwersytetu Seldżuckiego (Turcja), laureat międzynarodowej nagrody im. P. Orlika 'Za demokratyzację społeczeństwa ukraińskiego'. Odznaczony medalem Nansena (ONZ), orderem księcia Jarosława Mądrego V i IV stopnia.

Bohater Ukrainy (2023).

Rodzina. Małżonka Safinanr - przewodnicząca Ligi Krymskich Tatarskich Kobiet. Ma córkę i dwóch synów.

13.11.2023 r.